Co ciekawe, już pierwszy prototyp crowdfundingu w historii był związany z modelem subskrypcji. Taka metoda finansowania pojawiła się już w XVIII wieku i korzystał z niej legendarny kompozytor Beethoven.
Proponował on zakup swojego utworu zamożnym miłośnikom muzyki. A kiedy zgromadził odpowiednią liczbę subskrybentów, dającą gwarancję, że utwór nie przyniesie strat, podejmował się jego wydania. W ten sposób właśnie ukazywały się najwcześniejsze utwory wirtuoza. Późniejsze publikował już wydawca, płacąc Beethovenowi honorarium.
W 2013 roku w Stanach Zjednoczonych powstała pierwsza platforma crowdfundingowa oparta właśnie na tym modelu. Nazywa się Patreon i po dziś dzień jest niezwykle popularna. Dwa lata później i w Polsce pojawił się serwis mocno inspirowany amerykańskim odpowiednikiem. Nosi nazwę Patronite i dzięki niemu powstało już wiele niezwykle wartościowych projektów.
Czym jest Patronite?
Patronite to polska platforma crowdfundingowa mająca na celu wspierać osoby twórcze. Mechanizm jej działania opiera się na modelu subskrypcji, czyli stałego comiesięcznego przeznaczania wybranej kwoty dla osób uzdolnionych których kreatywność chcemy wspomóc finansowo. Została założona w 2015 roku.
Patronite ma na celu łączyć autorów danej twórczości i jej miłośników. Ci drudzy, gdy decydują się na wspieranie stałą kwotą, zostają Patronami. Autorzy z kolei często nawiązują z nimi relacje, konsultują się w sprawie swoich prac, a nawet odwdzięczają specjalnymi nagrodami.
Co więcej, platforma udostępnia im bezpłatnie narzędzia wspomagające tworzenie i zarządzanie grupami Patronów. Można za jej pomocą rozwijać naprawdę wiele pasji. Nie ma ścisłych ograniczeń dotyczących dziedzin twórczości. A oferuje ona aż 31 poszczególnych kategorii oraz dodatkową “inne”.
Obecnie Patronite posiada ponad trzy tysiące Autorów oraz dwieście tysięcy Patronów. Nie należy również ukrywać, że ten polski serwis jest mocno wzorowany na amerykańskim Patreon, który powstał dwa lata wcześniej i działa na globalnym rynku w niemal identyczny sposób.
Przejdźmy zatem do najpopularniejszych Autorów, którzy otrzymują stały dochód od licznej grupy Patronów i tworzą naprawdę wspaniałe projekty.
Langusta na palmie
Langusta na palmie to kanał na YouTube działający od 2014 roku, prowadzony przez Adama Szustaka. To dominikanin, który od lat prowadzi życie wędrownego kaznodziei, co oznacza, że podróżuje po całym świecie i głosi Ewangelię. Jego kazania na YouTube cieszą się sporą popularnością, ponieważ posiada on aż 665 tysięcy subskrybentów. W sierpniu 2017 roku postanowił więc dołączyć do grona Autorów na platformie Patronite.
Pierwszy cel, który pragnął osiągnąć wyniósł 7 tysięcy złotych miesięcznie i miał umożliwić dalszy rozwój kanału na YouTube. Kolejnym było zgromadzenie kwoty 20 tysięcy PLN miesięcznie, aby stworzyć własny kaznodziejski portal video. Następny wymagał 40 tysięcy PLN na miesiąc, aby zorganizować wielkie spotkania wielbieniowe w różnych polskich miastach. Obecnie potrzebuje on wsparcia w wysokości 60 tysięcy PLN miesięcznie, a celem jest posiadanie własnego studia nagraniowego.
W tej chwili Langusta na palmie posiada 2444 Patronów, którzy wspierają tego Autora kwotą 59 310 złotych, więc niewiele brakuje. Do wyboru są różne progi wpłat, od 5 do 500 złotych miesięcznie. Jednak w przeciwieństwie do większości twórców na tej platformie, żadne nagrody dla Patronów nie są oferowane.
Tomasz Sekielski
Innym Autorem produkującym bardzo ważne dla współczesnego świata filmy dokumentalne, który pozyskuje na nie fundusze poprzez serwis Patronite, jest Tomasz Sekielski. To reporter, dziennikarz śledczy i niezależny producent filmowy.
Przez 15 lat pracował w TVN, relacjonując najważniejsze wydarzenia w Polsce i na świecie, od kampanii wyborczych po konflikty zbrojne. W tym czasie prowadził dziennikarskie śledztwa i tropił sekrety wpływowych ludzi władzy, biznesu oraz kościoła. Stworzył również dwa filmy dokumentalne: “Władcy Marionetek” oraz “8:38”. Następnie przez trzy lata współpracował z TVP.
Pierwszy projekt Tomasza Sekielskiego na Patronite
W lutym 2018 roku dołączył do grona Autorów na Patronite w celu pozyskania środków na film dokumentalny dotyczący pedofilii w polskim kościele katolickim. Aby go zrealizować potrzebował zgromadzić łącznie 100 tysięcy złotych. Ostatecznie zebrał, aż 455 tysięcy PLN, przez pewien czas miesięczne wpłaty wynosiły nawet rekordowe 110 tysięcy złotych.
Film ukazał się 11 maja 2019 roku za darmo na YouTube, pod nazwą “Tylko nie mów nikomu”. Odbił się on szerokim echem niemal we wszystkich krajowych mediach. A Tomasz Sekielski poinformował, że rozpoczyna pracę nad drugą częścią, którą sfinansowano dzięki poprzedniej zbiórce. W tym czasie, zaczął on ponownie gromadzić środki, tym razem na film dokumentalny o aferze SKOK. Na jego sfinansowanie potrzebował 550 tysięcy złotych, co udało się osiągnąć w pół roku. Ma on ukazać się w drugiej połowie 2020. Natomiast premiera drugiej części produkcji dotyczącej pedofilii w polskim kościele katolickim miała miejsce 16 maja, ponownie za darmo na YouTube.
Kolejne projekty Sekielskiego
Z kolei w drugiej połowie 2019 rozpoczęła się zbiórka na ostatni film dotyczący tego tematu. Tym razem ma poruszyć sprawę pedofilii wśród duchownych w szerszym kontekście koncentrując się na zagadnieniu działań Watykanu dotyczących tuszowania prawdy na ten temat. Sporo scen zostanie nakręconych poza granicami Polski, konkretnie w Austrii, Irlandii, Meksyku, USA, Watykanie oraz na Dominikanie.
Na jego produkcję potrzebna będzie więc większa kwota, która wyniesie milion złotych. Do tej pory zebrano już 868 410 PLN, a 1911 Patronów dokonuje comiesięcznych wpłat w wysokości łącznie 63 255 PLN. Oznacza to, że najpóźniej w ciągu trzech miesięcy cel zostanie zrealizowany. Premiera filmu jest wstępnie zapowiedziana na początek 2021 roku.
Osoby zainteresowane wsparciem mają do wyboru kilka progów wpłat z różnymi nagrodami. Za 10 złotych miesięcznie uzyskuje się dostęp do zamkniętej grupy na Facebooku. Pojawią się na niej ekskluzywne materiały dotyczące produkcji oraz możliwość kontaktu i dyskutowania z twórcą.
Natomiast przy kwocie 1000 złotych miesięcznie otrzymuje się dodatkowo m.in. zaproszenie na przedpremierowy pokaz filmu, pojawienie się nazwiska Patrona w napisach końcowych jako jednego z producentów, plakat filmowy z autografem oraz ekskluzywne limitowane wydanie Blu-Ray.
Radio Nowy Świat
Zdecydowanie najpopularniejszym obecnie twórcą jest jednak Radio Nowy Świat. Kilka lat temu, po pierwszej fali zwolnień, najczęściej z przyczyn politycznych dziennikarzy z Polskiego Radia Trójka, założono na Facebooku grupę o nazwie “Ratujmy Trójkę”. Zrzeszała ona słuchaczy w proteście przeciwko zmianom personalnym i programowym w ich ukochanym radiu.
Gdy w kwietniu tego roku znów to zjawisko przybrało na sile i z anteną pożegnało się wiele niezwykle cenionych osobistości, powstała spółka “Ratujmy Trójkę” Sp z o.o. Jej celem jest stworzenie nowej rozgłośni o nazwie Radio “Nowy Świat”. Swój akces zgłosiła liczna grupa dziennikarzy, którzy w przeszłości mieli swoje audycje w Programie Trzecim Polskiego Radia. Należą do nich m.in.: Jerzy Sosnowski, Małgorzata Maliborska, Anna Krakowska, Bartosz “Fisz” Waglewski, Wojciech Waglewski, Joanna Kołaczkowska, Piotr Bukartyk, Wojciech Mann, Michał Nogaś, Kuba Badach czy Zbigniew Zamachowski oraz wielu innych, niekoniecznie związanych z “Trójką”.
Co więcej, ma to być radio internetowe, pozbawione reklam, tylko muzyka i audycje. Na jego czele ma stanąć była szefowa Polskiego Radia Trójka – Magda Jethon.
Aby zrealizować tak ambitny projekt, potrzebne są spore fundusze. W tym przypadku wymagane jest aż 250 tysięcy złotych miesięcznie. Okazało się jednak, że zbiórka wzbudziła wprost nieprawdopodobne zainteresowanie. Na tę chwilę 24 520 Patronów wspiera powstające radio kwotą 643 381 PLN miesięcznie. Prace nad nim wciąż trwają, lecz dzięki tej rekordowej pomocy ma wystartować już 26 czerwca o godzinie 7:45.
Osoby zainteresowane wpłatami mają do wyboru kilka progów z różnymi nagrodami. Za 10 złotych miesięcznie uzyskuje się dostęp do zamkniętej grupy na Facebooku, na której będzie można zapoznać się oraz prowadzić dyskusje z członkami redakcji. Natomiast przy kwocie 100 złotych miesięcznie otrzyma się dodatkowe osobiste, imienne podziękowanie nagrane przez jednego z redaktorów oraz zostanie się wymienionym w zakładce “Fundatorzy” na stronie Radia “Nowy Świat”. Początkowo były dostępne jeszcze wyższe progi, lecz limit Patronów w nich został osiągnięty.
Czy zatem warto wspierać twórców na platformie Patronite?
Zdecydowanie tak. Wielu Autorów często ma do przekazania coś bardzo ważnego. Tworzą naprawdę unikalne dzieła, które są społeczeństwu potrzebne, lecz z powodu braku funduszy, nie są w stanie swobodnie realizować swoich pasji.
Dzięki wsparciu od licznych Patronów na platformie Patronite otrzymują oni zasłużone wynagrodzenie w ramach podziękowania za ich treści. To umożliwia im kontynuowanie swojej twórczości w bardziej komfortowych warunkach. Na dodatek, nawiązują w ten sposób wyjątkową relację ze swoimi miłośnikami. Skoro są wspierani przez nich bezpośrednio, starają się im to wynagrodzić publikując najlepsze materiały.
Patronite to wspaniała platforma, która ukazuje, iż nawet treści dostępne w sieci za darmo są często warte pieniędzy. Przypomina to trochę działanie historycznych mecenasów sztuki, jest to inicjatywa, której absolutnie nie da się przecenić.
