Nie jest tajemnicą, że crowdfunding rozpoczął się od artystów. Prototyp takiego rodzaju finansowania pojawił się już w XVIII wieku. Była nim subskrypcja i korzystał z niej nie kto inny, jak popularny kompozytor Beethoven. Proponował on zakup swojego utworu zamożnym miłośnikom muzyki, a kiedy zgromadził odpowiednią liczbę subskrybentów, dającą gwarancję, że utwór nie przyniesie strat, podejmował się jego druku. W ten sposób właśnie ukazywały się najwcześniejsze utwory wirtuoza. Późniejsze publikował już wydawca, płacąc Beethovenowi honorarium.
Początek finansowania społecznościowego jaki znamy teraz, czyli przy pomocy internetu również wiąże się z tą samą branżą. W 1997 roku kultowy w kręgu neo-progresywnego rocka zespół Marillion dzięki fanom zdołał zebrać 60 tysięcy dolarów na sfinansowanie trasy koncertowej po Stanach Zjednoczonych. Grupa, widząc skuteczność tego rodzaju zbiórki, w kolejnych latach za pomocą crowdfundingu wydała trzy albumy.
Sukces tego rozwiązania odbił się szerokim echem i zaczęły pojawiać się profesjonalne platformy finansowania społecznościowego dla artystów, nie tylko muzycznych. Jedną z nich jest popularny Patreon.
Patreon – podstawowe informacje
Patreon to platforma crowdfundingowa założona w 2013 roku przez artystę Jacka Conte, który szukał sposobu na zarabianie pieniędzy na swoich filmach w serwisie YouTube. Pomógł mu w tym programista Sam Yam. Jej siedziba mieści się w San Francisco.
Strona pozwala artystom uzyskiwać środki od tzw. patronów, którymi może zostać każdy zainteresowany. Przekazywanie funduszy odbywa się za każdym razem, gdy twórca publikuje kolejne dzieło lub okresowo. Oni z kolei w ramach wdzięczności lub zachęty do wspierania, często przygotowują specjalne nagrody dla swoich patronów. Średnia wpłata wynosi 7 dolarów. Patreon pobiera od nich 5% prowizji.
Z platformy korzystają twórcy:
-
- Wideo
- Muzyki
- Podcastów
- Gier komputerowych
- Sztuk graficznych
- Literatury
- Artykułów
- Blogów
Czyli w zasadzie obecna jest na niej twórczość wszelkiego rodzaju. Obecnie Patreon posiada ponad 50 tysięcy aktywnych twórców oraz więcej niż pół miliona regularnie wspierających patronów.
Sukcesy arrtystów na Patreon
Przejdźmy teraz do przedstawienia artystów, którym udało się osiągnąć sukces i są wspierani przez pokaźną liczbę patronów.
Amanda Palmer
Wśród artystów, którzy osiągnęli sukces na Patreon jest amerykańska wokalistka, kompozytorka i pianistka, Amanda Palmer. Debiutancki album wydała w 2008 roku, jedyny który ukazał się w sklepach. Cztery lata później wydała kolejny już bez wsparcia wytwórni, jego sprzedaż odbyła się przez popularną platformę Kickstarter.
W 2015 roku rozpoczęła gromadzenie funduszy na dalszy rozwój swojej kariery przy pomocy platformy Patreon. Dzieli się ona na niej ze swoimi patronami nie tylko nową muzyką, lecz prowadzi na tej stronie jakby bloga by wzmocnić więź ze swoimi fanami. Do tej pory udostępniła już 654 posty zawierające jej muzykę, zdjęcia, wideo, livestreamy, opowiadania, podcasty czy ankiety. Dostęp mają do nich tylko patroni.
Istnieje kilka poziomów wspierania artystki. Od 1 dolara amerykańskiego za każde opublikowane dzieło, dzięki czemu uzyskuje się dostęp do wyżej opisanej treści, aż po 250 USD, co gwarantuje dodatkowo m.in. otrzymanie wpisanie na listę gości wspierającego i dwóch osób towarzyszących na każdy koncert, praktycznie każdy sprzedawany przez artystkę fizyczny produkt w sklepie czy branie udziału w internetowych czatach tylko dla patronów z wyższym członkostwem.
W tej chwili artystka wspierana jest kwotą ponad 50 tysięcy $ przez 15 606 patronów.
Kurzgesagt – In a Nutshell
Drugim ciekawym silnie wspomaganym projektem na platformie Patreon jest Kurzgesagt – In a Nutshell (po polsku “W Pigułce”). To kanał na YouTube prowadzony przez niewielki zespół z Monachium zajmujący się animacją. Przybliża on swoim widzom zagadnienia z różnych naukowych tematów. Dostarcza on wiedzę z bardzo szerokiego zakresu. Możemy dzięki niemu uzyskać bardzo ciekawe fakty dotyczące chociażby medycyny, technologii, historii, polityki, filozofii czy popkultury. Wszystko jest opisywane w bardzo prosty i zrozumiały sposób, nawet fizyka kwantowa.
Publikowane animacje robią naprawdę ogromne wrażenie i są zrealizowane na bardzo wysokim poziomie. Dodatkową zaletą jest, że do filmów dodawane są napisy w języku polskim, więc nie jest wymagana znajomość języków obcych, aby się z nimi zapoznać. W marcu kanał opublikował nawet film wyjaśniający sposób działania koronawirusa.
Na platformie Patreon można wspierać ten wspaniały kanał. Minimalna wpłata to dolar amerykański miesięcznie. Wtedy otrzymuje się informacje na temat tworzenia kolejnych filmów przez Kurzgesagt oraz zyskuje dostęp do specjalnych streamów, które kanał przeprowadza na tej platformie. Z kolei przy wspieraniu kwotą 100 USD miesięcznie dodatkowo jeszcze m.in. otrzymuje się unikalny animowany awatar swojej twarzy, który zostaje przypięty na “Ścianie Sław” w biurze, w którym zespół tworzy filmy.
W tej chwili kanał otrzymuje comiesięczne datki od 14 441 patronów na kwotę ponad 40 tysięcy $.
CGP Grey
Trzecią ciekawą osobą, która osiągnęła sukces na platformie Patreon jest CGP Grey. To twórca filmów wideo na YouTube oraz podcastów. Co ciekawe, wciąż zachowuje on swoją anonimowość, a jego głos w publikacjach jest komputerowo zniekształcony.
Swoją karierę w sieci rozpoczął od krótkich filmów na YouTube poruszających tematy z takich dziedzin jak polityka, ekonomia, historia, kultura i geografia. Następnie na swojej stronie internetowej zaczął publikować dwie bardzo popularne serie podcastów: “Hello Internet” na temat swojego życia oraz “Cortex”, w którym omawiane są narzędzia i metody mające pomóc stać się bardziej produktywnym i kreatywnym.
CGP Greya można wspierać na platformie Patreon. Przy wpłacie minimum dolara amerykańskiego miesięcznie otrzymuje się tapety na urządzenia mobilne lub komputery powiązane z filmikami twórcy. Przy 100 USD miesięcznie uzyskuje się dostęp do archiwum wersji reżyserskich wideo oraz otrzymuje się żółty kolor nazwy użytkownika na jego kanale Discord, za pomocą którego gra w gry wideo ze swoimi fanami.
W tym momencie CGP Grey posiada 13 376 patronów, którzy comiesięcznie wspomagają go kwotą ponad 38 tysięcy $.
Czy warto wspierać twórców na platformie Patreon?
Zdecydowanie tak. Obecnie wielu artystów publikuje swoje dzieła w internecie za darmo. Czasem talent nie wystarcza by osiągnąć komercyjny sukces, nawet jeśli się tworzy coś absolutnie unikalnego i wspaniałego.
Dzięki wsparciu od licznych patronów na platformie Patreon otrzymują oni zasłużone wynagrodzenie w ramach podziękowania za ich treści. To umożliwia im kontynuowanie swojej działalności w bardziej komfortowych warunkach. Na dodatek, w ten sposób nawiązują się wyjątkowe relacje z fanami, ponieważ to fani ich bezpośrednio wspierają. Starają się im to wynagrodzić publikując najlepsze materiały.
Patreon to wspaniała platforma, która ukazuje, iż nawet treści dostępne w sieci za darmo są często warte pieniędzy. Dla artystów takie oddanie fanów jest niezwykle motywujące. Patroni przestają być jedynie konsumentami, lecz kimś dla nich specjalnym przypominającym mecenasów sztuki, to dzięki nim twórcy mogą działać.