Nie jest żadną tajemnicą, że nadrzędnym celem inwestorów jest osiąganie wysokich i stabilnych zysków w ujęciu długoterminowym. Jednak, choć dla wielu może się to wydawać zaskakujące, tendencje inwestorów związane z globalnym rynkiem kapitałowym zaczynają się coraz wyraźniej zmieniać.
Na znaczeniu zyskuje bowiem inwestowanie oparte o kryteria zrównoważonego rozwoju, określane mianem inwestowania ESG. Trend ten jest już widoczny nie tylko na Zachodzie, ale również w Polsce. Co bardzo istotne, wciąż zdecydowana większość biznesów oparta o kryteria zrównoważonego rozwoju to stosunkowo młode przedsiębiorstwa, dopiero wychodzące ze swoim produktem lub usługą na rynek.
A jak doskonale wiadomo, tego typu startupy intensywnie poszukują finansowania i coraz częściej w tym celu sięgają po equity crowdfunding. Czy w takim razie finansowanie społecznościowe pełni kluczową rolę w inwestowaniu ESG? Odpowiedź na to pytanie w zasadzie nasuwa się sama, a w dalszej części tekstu szczegółowo omówimy dlaczego tak się dzieje. Zacznijmy jednak od wyjaśnienia, czym jest zrównoważone inwestowanie:
Inwestowanie ESG – co to?
ESG to sektor przedsiębiorstw, które troszczą się nie tylko i wyłącznie o swój interes ekonomiczny. Stawiają one na zrównoważony rozwój. Konkretnie rzecz biorąc startupy ESG kładą nacisk na trzy kierunki:
- Środowisko – z angielskiego environmental, czyli E
- Społeczna odpowiedzialność – z angielskiego social responsibility, czyli S
- Ład korporacyjny – z angielskiego corporate governance, czyli G.
Do najważniejszych czynników z grupy E zaliczają się:
- Zmiany klimatu – ryzyka “fizyczne” w majątku trwałym, ryzyka przerwania łańcuchów dostaw, ryzyka związane z dostosowaniem i przekształcaniem modeli działania przedsiębiorstw związanych z nowymi regulacjami
- Kurczące się zasoby naturalne oraz degradacja ekosystemów – prowadzi do utraty bioróżnorodności, podczas gdy działalność wielu przedsiębiorstw opiera się na dostępności do tych zasobów
- Dostępność wody oraz jej brak – wpływa na działalność w sektorach o dużym zapotrzebowaniu na wodę i zlokalizowanych na obszarach charakteryzujących się niską dostępnością wody. Na takich obszarach w razie niedostatków, priorytetem jest zazwyczaj zaspokojenie potrzeb ludności
- Ograniczanie emisji gazów cieplarnianych – związane z sankcjami prawnymi lub rosnącymi i nowymi kosztami nakładanymi na emitentów
- Zarządzanie odpadami i innymi zanieczyszczeniami – pozwalające przedsiębiorstwom działać w ramach pozyskanych licencji i koncesji oraz zmiany związane z rosnącymi wymogami w tym zakresie.
Zakres czynników społecznych, które mogą mieć potencjalnie istotny wpływ na działalność młodych przedsiębiorstw, jest bardzo szeroki. Ich źródłem są zazwyczaj pojawiające się trendy. Z poziomu prowadzenia działalności gospodarczej, do kluczowych czynników z grupy S zalicza się:
- Zdrowie i bezpieczeństwo zawodowe – oznacza dbałość o pracowników, ochronę przed szkodliwymi czynnikami i chorobami zawodowymi
- Bezpieczeństwo produktów związane z odpowiedzialnością przedsiębiorstw za bezpieczeństwo nabywców
- Dostępność produktów i usług – działania w kierunku zapewniania, że potencjalni konsumenci oraz rynki nie będą wykluczane z dostępności danych produktów lub usług
- Zarządzanie zasobami ludzkimi – poprzez przyciąganie i utrzymywanie utalentowanych pracowników, oferowanie możliwości rozwoju osobistego i zawodowego, dbałość o produktywność i niską rotację
- Cyberbezpieczeństwo i prywatność klientów
- Prawa człowieka, prawa pracy, wolność zgromadzeń i zrzeszania się.
Ład korporacyjny odnosi się do dobrego i sprawiedliwego zarządzania startupem. W efekcie, najważniejsze czynniki z grupy G to:
- Struktura zarządu i rady nadzorczej, ich efektywność i poziom niezależności
- Unikanie korupcji
- Odpowiedzialność podatkowa
- Prawa akcjonariuszy, ze szczególnym naciskiem na akcjonariuszy mniejszościowych
- Sprawozdawczość
- Polityka wynagrodzeń.
Zrównoważone inwestowanie w zamyśle ma oferować akcjonariuszom nie tylko generowanie zysków, ale i spokojny sen ze względu na to, że zainwestowali oni w „dobre i uczciwe” spółki.
Dlaczego zrównoważony rozwój ma dziś tak duży wpływ na rynek startupów?
Przede wszystkim wynika to z wymagań nakładanych przez Unię Europejską. W konsekwencji, trudno młodym firmom oddzielić zrównoważony rozwój od swojej działalności. W innym przypadku, prowadzenie przez nich biznesu w obecnych czasach po prostu nie będzie się opłacać, ponieważ konkurencja z całą pewnością będzie już szła z tym trendem.
Co więcej, w kolejnych latach, rządy będą przeznaczać coraz więcej środków dla firm na działania związane ze zrównoważonym rozwojem, dlatego odpowiednio prowadzone startupy na pewno będą efektywnie z nich korzystać.
Crowdfunding udziałowy a zrównoważony rozwój
Dziś na rynku startupów – a co za tym idzie na platformach finansowania społecznościowego – na świecie dominują dwie branże: nowe technologie i ochrona środowiska. Jak nietrudno się domyślić, obie najczęściej są silne związane z sektorem ESG. Ponadto, jak już zostało wspomniane we wstępie, inwestorzy, którzy stają się udziałowcami nowoczesnych startupów, są już dziś znacznie dojrzalsi i przez swoje inwestycje pragną wpłynąć na zrównoważony rozwój na świecie.
Nie jest żadną tajemnicą, że dziś startupy poszukujące zewnętrznego finansowania najczęściej kierują swój wzrok na trzy nowoczesne możliwości jego pozyskania – od funduszy Venture Capital, po Anioła Biznesu lub za pomocą equity crowdfundingu. Trzecia z tych metod w ostatnich latach najprężniej się rozwija.
Mało tego, już lada dzień ma nastąpić wejście w życie ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych. Dzięki niej platformy crowdfundingowe, które uzyskają licencję na swoją działalność, będą miały możliwość prowadzenia rynku wtórnego, co w teorii powinno oferować szansę szybkiego wyjścia z inwestycji – inwestorzy będą bowiem mogli sprzedawać swoje akcje w ramach oficjalnej tablicy ogłoszeń platformy. To jednak nie wszystko. Otóż, zwiększy się także limit emisji z 1 miliona euro do 5 milionów euro i pojawi się możliwość pozyskiwania funduszy w innych krajach.
Wszystko to sprawi, że emitenci – czyli w dużej mierze startupy działające w oparciu o filozofię zrównoważonego rozwoju – otrzymają prawdziwy ogrom nowych możliwości w ramach pozyskiwania kapitału za pomocą crowdfundingu. W konsekwencji popularność finansowania społecznościowego powinna w najbliższym czasie gwałtownie i skokowo wzrosnąć, co sprawi, że po prostu stanie się on kluczem do zrównoważonego inwestowania – to na platformach crowdfundingowych będą lądować emisje akcji perspektywicznych projektów z sektora ESG.
